“ Dit ademwerk beoogt steeds zichzelf te leren kennen, zichzelf te ervaren, en gaat zo diep, dat je er niet omheen kan”

 

Cornelis Veening heeft als leraar van Ilse Middendorf een belangrijke bijdrage geleverd aan de ontwikkeling van ‘De ervaarbare adem’. Zo heeft zij bijvoorbeeld het begrip ‘innerlijke adem’ aan hem ontleend. En de adem als helend fenomeen bij psychosomatisch klachten heeft hij op de kaart gezet. Meer nog dan Middendorf ziet hij de adem als een persoonlijke ontwikkelingsweg.
In het Middendorfwerk zoals dat heden ten dage wordt overgedragen speelt Veening geen rol. Ik vind dat jammer en onterecht. Zelf heb ik bij Veenings leerlinge Irmela Halstenbach de oerwijsheid mogen beleven die in de adem resoneert als je hem beter leert kennen. En dat klinkt zeker door in mijn ademlessen en in de adembehandeling.

 

Kees Veening – Kees was zijn Nederlandse naam; in Duitsland werd dat Cornelis – werd in 1885 in Groningen geboren en stierf in 1976 in Sils Maria in Zwitserland. In de jaren twintig van de vorige eeuw studeerde Veening zang in Berlijn. Op een dag verloor hij zijn stem. Veening dacht eerder aan een psychische oorzaak dan een lichamelijke en ging in een freudiaanse psychoanalyse, wat toen in bepaalde kringen een voor de hand liggende stap was. Dat bracht hem geen heil, vermoedelijk omdat zijn therapeut niet overweg kon met de innerlijke beelden die hem van jongs af aan in beslag namen. De Zwitserse psychoanalyticus C. G. Jung gaf vaak lezingen in Berlijn en door hem  geïnspireerd ging Veening in analyse bij de Jungiaanse analyticus G. R. Heyer. Bij hem kregen zijn beelden wel betekenis.

 
Heyer had een brede belangstelling. Hij was geïnteresseerd in oosterse meditatie, taoïsme en yoga. Hij zag mogelijkheden om de behandeling van de psyche te combineren met een lichaamsgerichte benadering en stuurde zijn cliënten regelmatig door naar een ademtherapeut, o.a. zijn eigen vrouw. Ook Veening combineerde een Jungiaanse psychotherapie bij Heyer met ademtherapie bij diens vrouw Lucie. Deze ervaring bracht hem begin veertiger jaren van de vorige eeuw tot het ontwikkelen van een eigen, lichaamsgerichte psychotherapie, waarbij de persoonlijke beleving van de adem, de westerse dieptepsychologie en de wijsheid over het lichaam van de oude culturen, samengebracht werden, om elkaar te bevruchten. In een behandeling kon de mens onder zijn handen de eenheid van lichaam, ziel en geest beleven. Hij zag dat het ervaren van de levendigheid en kracht van de adem ons kan verbinden met ons zielenleven. Ook biedt de adem toegang tot het ‘goddelijke’ in ons, zoals hij dat noemde.
In de herinneringen van zijn leerlingen komt Veening naar voren als een warm en wijs man, die de waarden en wijsheid van zijn christelijke opvoeding niet verloochende. In zijn behandelkamer hing altijd een afbeelding van het oud-chineese kleitablet waarop wordt afgebeeld hoe de energie van de adem vanuit het bekken langs de wervelkolom omhoog loopt en op verschillende plekken in het lichaam een andere uitwerking heeft (zie afbeelding). In de adembehandelingen liet hij zich door deze afbeelding inspireren, tegelijkertijd had hij altijd een kruisje om zijn hals hangen, het symbool voor Christus. Ook in zijn duidingen van de beelden die bij ademervaringen omhoog kwamen, maakte hij vaak gebruik van bijbelteksten of beeldspraak uit het christendom. Zelf zei hij over zijn ademleer: “Wat wij in het ademwerk doen is verlevendigen…preciezer gezegd: het verlevendigen van de ziel.” Of een andere uitspraak: “Het doel is de mens zelf, het ontvouwen van zijn mogelijkheden, het leren kennen van zijn krachten. Zowel bij zieke als bij gezonde mensen gericht op de innerlijke ontwikkeling”. De adem is daarbij de “Bewirkende” factor. Als ik mijn ademleraren en collega’s vraag wat zij daaronder verstaan, heeft iedereen een eigen antwoord.    

 Veening zelf heeft zijn wijsheid en vaardigheid alleen mondeling overgedragen. Wat wij over hem, zijn ideeën en aanpak weten is en wordt door zijn leerlingen in gedenkboeken en cursussen doorgegeven.

Bron: Atemweisen, Wurzeln und Gestalt der Atemlehre von Cornelis Veening. Forum Zeitpunkt Wiesbaden 2013

Veening ademtherapeuten zijn verenigd in de VAVE: Vereinigung für Atemtherapie und Atempsychotherapie.  www.Veening-atem.de